De drie werelden
De hermetische visie op de werkelijkheid berust niet op een rationeel, logisch denkproces, waarbij men stap voor stap tot een bepaald resultaat komt, maar op een irrationele, intuïtieve, numineuze ervaring. Namelijk de ervaring van de eenheid van het Al.
De ervaring van de eenheid van het Al houdt in dat alles wat er in de zichtbare en onzichtbare werkelijkheid is met elkaar samenhangt.
Voor de hermeticus zijn er in die werkelijkheid drie werelden:
- God,
- de kosmos en
- de mens.
God is het begin en einde van alle werkelijkheid. Hij omvat alles. De kosmos komt voort uit God en wordt door hem omsloten. De mens komt voort uit de kosmos en maakt daar onlosmakelijk deel van uit.
God, kosmos en mens kunnen niet los van elkaar gedacht worden. Wie bij de een begint, komt onvermijdelijk bij de andere twee uit.
God is een eeuwig producerende, mannelijk-vrouwelijke bron van leven en zijn. Het hele proces van het ontstaan van de wereld is niets meer of minder dan het proces van de zelf-ontvouwing van God. Of, zoals Hermes het zegt:
“Hij (God) kan niet eeuwig bestaan zonder eeuwig alles te maken, aan de hemel, in de lucht, op de aarde, in de diepte der zee, in ieder deel van de kosmos, in het zijn en in het niet-zijn. Want er bestaat niets in heel deze kosmos wat hij zelf niet is.”
De hermetische visie op de werkelijkheid luidt als volgt:
- God is de oerbron van al het bestaande;
- de totale kosmos van de oerknal tot de dag van vandaag is uit God voortgevloeid;
- wij mensen maken van dat proces deel uit;
- de mens is het enige schepsel dat zich van dat proces bewust is.
- God is de ondoorgrondelijke grond van wat bestaat, maar toch kunnen we hem, althans ten dele, kennen in de zichtbare werkelijkheid die uit hem is voortgekomen.
“Hij is de God die te groot is voor een naam. Hij is de Onzichtbare en toch heel goed zichtbaar. (…) Er is niets wat hij niet is, want alles wat er is, dat is hij ook. En daarom heeft hij alle namen, want alles is uit een Vader afkomstig, en daarom heeft hij zelf ook geen naam, want hij is de vader van alles.”