De Carbonari
In Italië was er ooit een oud genootschap dat parallellen vertoonde met de vrijmetselarij. Deze broederschap stond bekend onder de naam Carbonari of Houtskoolbranders.
Een stukje politieke geschiedenis
Onder Napoleon werden in heel Italië nationalistische bewegingen niet toegelaten en vervolgd. Vandaar dat men zijn toevlucht zocht tot geheime genootschappen. De zogenaamde Carbonari is hiervan het bekendste voorbeeld. Anderen waren bijvoorbeeld Veri Italiani of het genootschap van de Sublieme en Perfecte Meesters.
De Carbonari waren republikeinen die nationale eenheid voorstonden en dus in botsing kwamen met de bestaande regeringen in Italië. Het was een geheim genootschap dat een grote rol speelde in de vrijheids- en eenheidsbeweging. Meer specifiek, verzette dit genootschap zich tegen de Franse overheersing en het despotisme van Napoleon.
Misschien nog interessant om te vermelden is het feit dat veel Italianen het woord Mafia zien als een afkorting voor de zin “Morte alla Fancese Internazionale Alleanza” oftewel “Dood aan de Franse Internationale Alliantie”. Indien dit zo zou zijn dan kan men concluderen dat de Carbonari aan de oorsprong heeft gestaan van de Mafia.
Hoewel heel wat ideeëngoed ontleend was aan de Christelijke leer, organiseerden de Carbonari zich op een wijze die veel overeenkomsten vertoonde met de Vrijmetselarij. Dit bleek uit haar rituelen en symboliek, een bepaalde wijze van groeten en haar gebruik van wachtwoorden. Revolutionaire pseudoniemen moesten de leden vrijwaren van politie-ingrijpen.
De Carbonari probeerde in 1820 en 1821 in Napels en Piemont een revolutie uit te lokken die beide mislukten. In 1831 trachtten zij op grote schaal ongeregeldheden voort te brengen. Maar door gebrek aan duidelijke leiding en een te geïsoleerd optreden konden de opstandjes gemakkelijk de kop worden ingedrukt.
MYSTIEK GENOOTSCHAP
De Br.’. Arthur Edward Waite schrijft in zijn boek “A New Encyclopedia of Freemasonry” op pagina 99 dat de Carbonari niets te maken had met de Vrijmetselarij. Ik ben het niet met hem eens.
Als je alleen al kijkt naar hoe ze georganiseerd was en haar gebruik van symbolen dan kunnen we zien dat de Carbonari een soort natuur-Vrijmetselarij was. Deze broederschap vertoonde niet alleen veel overeenkomsten met de Vrijmetselarij maar ook met Wicca (moderne hekserij) en zelfs het Islamitische Soefisme.
Volgens de Carbonari lag haar oorsprong in Schotland. Zij claimde af te stammen van het gilde van Houtskoolbranders dat van stad tot stad trok om haar diensten aan te bieden. De oorspronkelijke Carbonari konden op deze manier contact houden met gelijke zielen en ze maakte zich kenbaar aan elkaar door woord, teken, en aanraking.
Zij kwamen bijeen op open plekken in de bossen, waar zij rechthoekige hutten bouwde, gemaakt van takken. Er was een soort moederloge dat werd aangesteld voor drie jaren en deze grootloge was onderverdeeld in een drietal subloges, genaamd Vendite. De eerste Vendite was verantwoordelijk voor het bestuur, de tweede over de administratie en de derde over de rechtsgang. De laatste stond ook bekend als de Hoge Loge.
Deze drie loges waren weer onderverdeeld in kleinere loges, die baracche heetten. Elke baracca werd geleidt door een Gran Maestro, een grootmeester.
De Carbonari had ook een Spiritueel Beschermheer, namelijk de in het bos levende kluizenaar Theobald, die al in een vroeg stadium was toegetreden tot het genootschap.
BOS-VRIJMETSELARIJ
De Carbonari stond in Italië bekend als bos-Vrijmetselarij. In tegenstelling tot de heersende normen en waarden en de Pauselijke macht was vrijheid van godsdienst een belangrijke pijler binnen de Carbonari. Om dit te bewerkstelligen gingen zij belangrijke banden aan met andere geheime genootschappen, onder andere in Frankrijk en Duitsland.
Haar belangrijkste principes stonden vermeld in de Statuten van de Orde. In hoofdstuk 1 van deze officiële, maar geheime, statuten lezen we, onder andere, de volgende 8 artikelen:
Artikel 1: Goed ‘nevenschap’ (zie artikel 3) kan gevonden worden door middel van geloof en deugdzaamheid.
Artikel 2: De plek waar we samen komen wordt de Baracca genoemd, de ruimte eromheen het Bos. Het binnenste van de loge heet de Vendita.
Artikel 3: De leden worden Goede Neven genoemd. Zij zijn verdeeld in drie klassen; leerlingen, gezellen en meesters.
Artikel 4: In de praktijk geteste deugdzaamheid en puurheid van moraal, en niet heidense (niet-ingewijde) kwaliteiten, bewijzen dat iemand waard is om toe te treden.
Artikel 5: Zes maanden moeten erover gaan voordat een leerling verheven kan worden tot gezel, en van gezel tot meester. Hij moet zich bewezen hebben door middel van goed werk, het helpen van minderbedeelden, het tonen van nederigheid, het niet tonen van vijandigheid tegen de Carbonari en zijn hart verrijken met deugdzaamheid.
Artikel 6: Het is verboden zich direct of indirect uit te spreken tegen religie.
Artikel 7: Elke conversatie over religie of tegen de goede moraal, is verboden.
Artikel 8: Elke Goede Neef Carbonaro is verplicht het geheim van de mysteriën van de Orde te waarborgen en te beschermen.
De Vendita, zo zeggen de instructies, was een kamer gebouwd van planken en bedekt met hout. De vloer was van steen, het interieur bestond uit rugloze stoelen. Aan het einde was een altaar dat werd ondersteund door drie poten. Aan weerszijden waren twee kleinere altaren van dezelfde grootte voor de assistenten. Op het eerste altaar, dat van de grootmeester, lagen de volgende objecten; een linnen kleed, water, zout, bladeren, een bundel takken, vuur, aarde, een kroon van witte doornen, een ladder, een bal garen en drie linten, een blauwe, een rode en een zwarte.
Boven het altaar hing ook een stralende triangel met daarin de eerste letters van het wachtwoord voor de meestergraad, namelijk B-R-K.
De betekenissen van de verschillende objecten op het altaar werden als volgt door de grootmeester uitgelegd aan de leerling:
“De stam van de boom staat symbool voor de oppervlakte van de aarde waar de Goede Neven over zijn verspreidt om hun werk te doen. Het betekent ook dat de lucht over iedereen in dezelfde mate verspreidt is. Dit betekent dat de behoeftes en interesses van ieder persoon in principe hetzelfde zijn. De wortels van de boom staan voor stabiliteit. Haar groene takken en kracht waarmee ze stormen doorstaat betekent dat ze nooit oud wordt. Onze voorouders bedekten hun verlies van onschuld met bladeren, zo moeten Goede Neven tekortkomingen van hun medemens bedekken, en vooral die van de gemeenschap.
Het witte linnen waarin je bent ontvangen is het product van een plant die getransformeerd is door arbeid. Zo moeten wij ons puur en schoon houden door actief te blijven. Zoals we in linnen werden gewikkeld toen we geboren werden, zo zullen we erdoor geregenereerd worden tot deugdzaamheid.
Water waste ons toen we uit de baarmoeder kwamen. Het leert ons dat we ons moeten reinigen van zonde, om daarna te kunnen genieten van deugdzaamheid.
Zout, dat dingen beschermt tegen vergankelijkheid, waarschuwt ons ervoor om ons hart vrij te houden van corruptie.
De kroon van witte doorns geplaatst op ons hoofd herinnert ons eraan om voorzichtig te zijn in beweging en daden, om te voorkomen dat we gekrenkt worden.
Het kruis overschaduwt het harde werk, de vervolging en de dood dat zij die deugdzaam zijn bedreigen. We moeten een voorbeeld nemen aan onze eerste grootmeester Jezus Christus, die vrijwillig leed en stierf om ons dichter tot gelukzaligheid te brengen.
De aarde bedekt het lichaam; zo moeten de geheimen van de orde begraven zijn in onze harten. Het is het belangrijkste symbool van ons genootschap. De Heidenen leggen valstrikken uit voor ons. Zij zijn verdwaald genoeg om ons te wantrouwen; het instrument van hun verlossing en geluk. En mochten zij doordringen tot ons geheim dan kunnen zij ons dwingen een ongelijk gevecht met ze aan te gaan.
De ladder staat voor het feit dat deugdzaamheid alleen stap voor stap behaald kan worden.
De bundel takken staat voor de broeders, samen gekomen in vrede.
De linten staan voor: geloof; in de vorm van houtskool, dat zwart is; blauw is de rook, en staat voor hoop; rood, de kleur van vuur, staat voor vrijgevigheid. Het stuk hout welke het insigne is voor de leerling wordt aan de jas vast gemaakt door een driekleurig lint. Verschillende linten van verschillende groottes worden in de grond geprikt op bepaalde afstanden, om de woningen van Goede Neven aan te wijzen (Dit wordt nog steeds gedaan in Italië).
De bal garen is de mysterieuze band die ons verbindt.
Er zijn ook nog de bijl, schep en houweel die staan voor de werktuigen van onze heilige arbeid.”
Dat de Carbonari een revolutionair genootschap was, komt duidelijk naar voren door de uitleg die werd gegeven aan kandidaten in de hogere graden van inwijding.
“Het kruis is om de tiran die ons vervolgt aan te kruisigen; de kroon van doorns is om er zijn hoofd mee te martelen; de draad is het touw waarmee hij naar de galg wordt getrokken; de ladder helpt hem met het beklimmen van deze; de bladeren zijn de nagels om zijn handen en voeten mee te doorboren; het houweel zal in zijn borstkas bijten en zijn vuile bloed spillen; met de bijl zal zijn hoofd worden afgehakt, met zoals met de wolf gebeurt die onze arbeid verstoort; het zout wordt gebruikt om ermee het hoofd te bewaren, een herinnering aan de eeuwige haat die we koesteren voor tirannen; op de houten paal zal het hoofd getoond worden; de oven zal zijn lichaam verbranden; de schep zal zijn as verspreiden met de wind; de baracca zal nieuwe martelingen voor de tiran voorbereiden; het water zal ons reinigen van het vuile bloed dat ons bevlekt heeft; het linnen dient om de vlekken weg te halen, om ons weer schoon en puur te maken.”
De leden van het genootschap moesten aardig wat persoonlijke discipline hebben om aan alle wetten van de orde te kunnen voldoen. Zo vermeld hun wetsboek:
“Leden die regelmatige contact hebben met personen die een slechte naam hebben in de gemeenschap zullen geschorst worden voor maximaal een jaar. Wie gokt voor wijn, of bordelen bezoekt, of openbaar dronkenschap vertoont, zal geschorst worden zoals hierboven vermeld. Zij die hun familie verlaten of een beschamend leven lijden kunnen geschorst worden van 6 maanden tot 2 jaar.”
Ook mochten Carbonari-leden niet de vrouwen van medebroeders versieren of ingaan op de avances van deze (wat misschien meer zegt over deze vrouwen). Opmerkelijk is dat het versieren van vrouwen van niet-broeders ook verboden was, echter de straf is een zesde zo zwaar. Blijkbaar kan je wel een Italiaan uit Italië halen, maar Italië niet uit een Italiaan.
