De Zandloper en de Zeis – vergeten maçonnieke symbolen
De Zandloper en de Zeis zijn twee maçonnieke symbolen die zijn verdwenen uit de Europese vrijmetselarij. Ze worden nog wel gebruikt in de ritualen van de Amerikaanse vrijmetselarij. Volgens maçonnieke historici werden de twee symbolen eind 18e eeuw toegevoegd aan de ritualen. Ondanks dat ze zijn verdwenen, hebben ze nog wel een krachtige betekenis die nog steeds zeer actueel is.
De Zandloper staat symbool voor het menselijk leven. Zie hoe snel het wegvloeit. Het is verbazingwekkend hoe de kleine zandkorreltjes in de zandloper bijna onmerkbaar wegstromen, en toch in de korte tijd van een uur allemaal zijn verdwenen. Zo vergaat het ook de mens. Vandaag plant hij de tere blaadjes van de hoop; morgen ziet hij prachtige bloesem verschijnen; De volgende dag komt er vorst die de groei afremt. Wanneer hij denkt dat zijn grootheid alleen maar toeneemt, valt hij neer, als herfstbladeren, om moeder aarde te verrijken.
De Zeis is het symbool van de tijd die de broze draad van het leven doorsnijdt waardoor we kunnen opstijgen naar de eeuwigheid. Zie welke ravage de Zeis van de tijd veroorzaakt onder het menselijk ras. Wanneer we door toeval en geluk zijn ontsnapt aan de vele gevaren in onze kindertijd en jeugd, en met gezondheid en kracht gekomen zijn tot de jaren van volwassenheid, zullen we spoedig worden gekapt door de alles verslindende Zeis van de tijd en naar het land in het Eeuwig Oosten afreizen waar onze voorouders ons reeds zijn voorgegaan.
Deze twee symbolen lijken een sombere betekenis te hebben. Ze verwijzen immers naar de dood. Maar wanneer ze geplaatst worden binnen het gehele concept en de filosofie van de vrijmetselarij dan zijn de twee symbolen niet deprimerend maar juist hoopgevend. De twee symbolen samen kunnen worden gezien als symbolen van de tijd welke we op de juiste manier dienen te besteden, ten voordele van onze wereld.
De uitleg van de Zandloper geeft de tijdigheid van het leven aan. Tijd is de enige bron die alle mensen in gelijke mate hebben. Elke dag bestaat uit 24 uur en elke week uit zeven dagen. We kunnen deze tijd gebruiken voor vruchtbare en positieve doeleinden of we kunnen onze tijd verspillen in frivoliteit en aan negatieve zaken.
In de vrijmetselarij leren we de wijsheid van het belang van de tijd door middel van het maçonnieke symbool van de 24-delige maatstok. Dit symbool leert ons om onze tijd nuttig in te delen in drie delen van ieder acht uur. De eerste acht uur dient besteed te worden ten voordele van het geestelijke, het Hoog Beginsel, en de medemens. De tweede acht uur dienen we te besteden aan onze middelen van bestaan. De derde acht uur is voor de verfrissing en verzorging van ons fysieke lichaam.
De zandkorrels vloeien langzaam maar zeker weg en voordat we het weten zit onze tijd erop. We dienen ons leven te gebruiken om middels onze daden en handelingen het Hoog Beginsel te dienen en de samenleving te verbeteren.
We moeten onze tijd verstandig gebruiken, want tijd verspeelt is tijd verloren.
De Zeis verwijst naar het einde van onze tijd op aarde. Het is een indrukwekkend symbool van de zekerheid van de dood waaraan geen mens kan ontsnappen. Hoewel we niet weten wanneer we onze stoffelijke jas afleggen, dienen we wel voorbereid te zijn op ons heengaan. We bereiden ons hierop voor door ons in dienst te stellen van het geestelijke, het Hoog Beginsel, en van onze medemens. We dienen de tijd die ons is gegeven goed te gebruiken door te werken aan het verbeteren van onszelf, zodat we goed voorbereid aan de terugreis kunnen beginnen.
De Zeis is zowel het symbool voor het tijdelijke als voor het eeuwige omdat het ons herinnert aan de tijdelijke aard van ons stoffelijk lichaam maar ook aan de glorieuze eeuwigheid van onze ziel.
Bovenstaande duidingen van de Zandloper en de Zeis refereren aan de dood in nietsontziende termen, maar ze geven ons ook hoop. Als we onze tijd wijs besteden om kennis te vergaren, begrip en inzicht op te doen en ons vooral in dienst te stellen van het geestelijke en de maatschappij dan zal onze beloning groot zijn. We zullen dan, wanneer de laatste zandkorrel is wegvloeit, onze zware pijnlijke stoffelijke jas afleggen en afreizen naar het Eeuwig Oosten waar we zullen worden verwelkomd en opgenomen door de Bron waar onze voorouders al in zijn opgegaan.
